اصول طراحی لنداسکیپ
اصول طراحی لنداسکیپ
معماران و طراحان منظر از دستورالعمل ها و ابزارهای مختلفی جهت خلق محیطی جذاب و کاربردی برای زندگی در فضای آزاد استفاده می کنند. در حالی که اکثر صاحب خانه ها و مالکان ممکن است تجربه آموزش پیشرفته را نداشته باشند، می توانند این اصول حرفه ای را یاد بگیرند.
اصول طراحی منظر، یعنی تناسب، نظم، تکرار و وحدت، مفاهیم اساسی ترکیب بندی هستند که متخصصان برای طراحی انواع فضاهای باز از آنها استفاده می کنند. خانه‌ها، پارک‌ها، زمین‌های گلف، مشاغل و سازمان‌های بی‌شمار دیگری از کاربرد هنری و عملی این اصول استفاده می کنند. شما هم می توانید این قواعد را یاد گرفته و از آنها استفاده کنید.
مفاهیم اصلی در طراحی لنداسکیپ
هارمونی و هماهنگی
تعادل
ریتم و خط
تناسب قسمت‌ها یا بخش‌های مختلف
انتقال
1- هارمونی یا هماهنگی
هماهنگی یا هارمونی یا وحدت، مربوط به تصویر کلی یک چشم انداز است. وحدت، زمانی حاصل شده است که بیننده احساس کند همه عناصر جداگانه یک منظره، در کنار هم قرار میگیرند تا یک موضوع منسجم را تشکیل دهند. وحدت با پیاده سازی مداوم یک طرح منظره از طریق کاشت انبوه یا تکرار حاصل می شود.
2- تعادل
هر آنچه در یک طرح قرار می‌گیرد، وزن بصری خاصی را با خود به همراه خواهد داشت. تعادل اصطلاحی برای مقایسه بین دو بخش از منظره یک لنداسکیپ است.
3- تأثیر خط در طراحی و اجرای لنداسکیپ
طرح کلی اشکال توسط خطوط تعیین میشود. خطوط منحنی حس ملایمت ایجاد میکنند. در حالی که خطوط دندانه‌دار و خطوط عمودی حس تنش و انرژی ایجاد میکنند. قانون مرز مشخص بین فضاها را رعایت کنید و خطوط سازمان دهنده را دنبال کنید.
4- تناسب
در حالی که برای ایجاد وحدت و هارمونی بین عناصر یک مجموعه تلاش می‌کنید، فراموش نکنید که همه چیز را متناسب نگه دارید. تناسب، حس یا الزامی است که اندازه اجزای هر عنصر یا گروه‌های اجزای موجود در یک منظره به طور هماهنگ در کل منظره قرار می‌گیرد. به کارگیری اصول و نکات طلایی می‌تواند باعث ایجاد تعادل و نظم خاصی در تناسب میان اجزا گردد. جهت دستیابی به یک تناسب ایده‌آل میان اجزای یک لنداسکیپ، استفاده از فرمولِ a/b= b/a+b بسیار کارآمد است. بر اساس این فرمول، نسبت قسمت کوچک به قسمت بزرگ برابر است با نسبت قسمت بزرگ به مجموع دو قسمت.
5- انتقال
یکی از راه‌های دستیابی به تناسب، استفاده مناسب از انتقال است که به اندازه اجزای مربوطه اعمال میشود. لنداسکیپی که نتواند نسبت خوبی بین موارد مذکور را ارائه دهد، فضایی است که با انتقال ناگهانی روبرو میشود. انتقال، تغییر تدریجی است که با دستکاری عناصر اصلی طراحی رنگ، مقیاس، خط، فرم و بافت حاصل میشود. در تلاش برای دستیابی به یک اثر خاص، از انتقال ناگهانی خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر هنگام رفتن از قسمتی از حیاط به قسمت دیگر، رنگ گل‌ها تکرار شود، یک احساس انسجام کلی ایجاد میکند و حسّ آرامش را به شما انتقال می‌دهد.
۱۰ نکته مهم در طراحی landscape
در طول پروژه طراحی landscape ده مورد مهم وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد:
سایت تان را بشناید تا بتوانید محل گیاهکاری و فعالیتتان را انتخاب کنید
با توجه به آنچه میخواهید و نیاز دارید، کاربر را به خاطر داشته باشید
از تم فرم یا سبک برای کمک به تعیین اشکال و سازماندهی فضا استفاده کنید
فضاها را ضمن تعیین محل های فعالیت و ارتباط عناصر به وجود آورید و بین شان ارتباط برقرار کنید
کاربرد گیاهان را برای هر دو منظور محیط و کاربر در نظر داشته باشید
با استفاده از تکنیک های انبوه سازی و لایه بندی، گیاهان را سازماندهی کنید
نقاط مهم مانند مکان های رفت و آمد و نقاط مرکزی را برجسته سازی کنید
به جزئیات مصالح، رنگ ها و بافت های سطحی توجه داشته باشید
برای رشد و نگهداری گیاهان زمان مناسب را در نظر بگیرید
با استفاده از شیوه های طراحی پایدار از منابعتان محافظت کنید
برای طراحی landscape ، سایتتان را به خوبی بشناسید
نوع خاک
برای اینکه بتوانید شرایط محیطی برای رشد گیاه را مشخص کنید و بهترین استفاده از سایت را داشته باشید، فهرست کامل و تحلیل مکان دارای اهمیت است.
نوع خاک، عوارض طبیعی زمین و آب و هوای منطقه ای از مسائل بحرانی هستند.
نوع خاک مشخص کننده مواد مغذی و رطوبت موجود در گیاهان است.
بهتر است همیشه از گیاهانی استفاده کنید که در خاک موجود رشد خوبی داشته اند.
گرچه خاک ترمیم پذیر است اما ترمیم غالبا هزینه بردار و در بیشتر مواقع بی فایده است.
پوشش گیاهی می تواند سرنخ هایی برای تعیین نوع خاک فراهم کند.
در محلی که گیاهان بهتر رشد کرده اند، به شرایط خاک توجه کنید و از گیاهانی با شرایط رشد مشابه استفاده کنید.
توجه ویژه به مکان هایی داشته باشید که گیاهان به خوبی رشد نمی کنند و هنگام انتخاب گیاهان جدید آن را در نظر داشته باشید.
همچنین عوارض طبیعی زمین و زه کشی باید مورد توجه قرار گیرد ضمن اینکه تمامی مشکلات زه کشی در طرح پیشنهادی ما اصلاح شده است.
یک طرح خوب به گونه ای است که آب از خانه خارج می شود و به قسمت های دیگر محوطه تغییر مسیر می دهد.
نقش اقلیم در طراحی landscape
بحران های آب و هوا با دما آغاز می شود: گیاهان باید بتوانند در میانگین بالا و از آن مهمتر در میانگین پایین دمای یک منطقه زنده بمانند.
برای شروع انتخاب گیاهان مناسب منطقه تان، از نقشه منطقه ای توان تحمل گیاهان استفاده کنید، اما به یاد داشته باشید میکرو اقلیم ها نیز در محیط شما می توانند جایگزین هایی ارائه دهند: الگوهای سایه/ آفتاب، میزان و طول مدت قرار گرفتن در معرض آفتاب یا سایه ، ایجاد میکرو اقلیم ها (گاهی اوقات میکرو زیستگاه هم گفته می شود).
ثبت شرایط محیط و پوشش گیاهی موجود بر روی یک نقشه مبنا، موقعیت میکرو اقلیم در محیط را معلوم خواهد کرد.
گیاهان معمولا در یک یا دو دسته از چهار دسته ی میکرو اقلیم قرار می گیرند_آفتاب کامل، سایه جزئی، سایه و سایه عمیق.
این امر مهم را به خاطر داشته باشید که الگوهای آفتاب/ سایه با فصل ها و در طول زمان با رشد درختان تغییر می کنند.
شما باید هنگام فهرست کردن موجودی های محل، همه شرایط موجود را دقیق بر روی نقشه مبنایی یادداشت کنید .
صنایعی مانند خطوط برق، مخازن فاضلاب، صنایع زیرزمینی و سقف های شیروانی محل گیاه را تعیین میکنند.
از نقشه ملکتان که نقشه بردار تهیه کرده است برای فهمیدن مرزها و موقعیت خانه استفاده کنید.
ساختارهای دیگر و هارداسکیپ هایی مانند پاسیو، ورودی اتومبیل یا پیاده رو را اندازه بگیرید و بر روی نقشه یادداشت کنید.
اگر نقشه ندارید حتما یک نقشه بردار استخدام کنید؛ تعیین موقعیت مرزها به صورت حدسی می تواند شما را دچار اشتباهی پرهزینه کند.
تم فرم و یا سبک برای طراحی landscape
تم های مختلف طراحی landscape وجود دارد.
از ساده تا پیچیده. اما بهتر است یک تم انتخاب کنید تا به انتخابتان درمورد گیاه و مصالح جهت دهد.
به تم به عنوان الهام بخش باغتان فکر کنید.
بسیاری از مردم، مجلات و کتاب های باغبانی را برای جستجوی ایده مفید می دانند.
این شروع خوبی است، اما آگاه باشید که باغ های درون عکس ها بخاطر این فوق العاده ای بودن انتخاب شده اند.
با دید منتقدانه به عکس ها نگاه کنید تا بتوانید ایده های متناسب با میزان اشتیاق، بودجه و مکان خود را جمع آوری کنید.
قبل از انتخاب تم، حتما به مناظر اطراف زمینتان نگاهی بیندازید.
تصمیم بگیرید که آیا میخواهید حیاط خود را باز بگذارید؟ ببندید؟ یا کمی از هر دو؟
به عبارت دیگر آیا میخواهید که باغ فضای اطرافتان را محصور کند و بیشتر با خانه مرتبط باشد یا می خواهید باز باشد و با بیرون در ارتباط باشد؟
این به شما ایده اولیه ای برای فکر کردن درباره تم خواهد داد.
باید مراقب باشید که تم های مناسب برای محوطه خود را با توجه به معماری، نوع محله،عوارض طبیعی زمین و منظرهای منطقه ای انتخاب کنید.
این امر «حس فضا» نامیده میشود که به معنی سازگاری تم با محیط اطراف است.
دو نوع تم فرم و سبک برای طراحی landscape وجود دارد.
هرباغی باید یک تم فرم داشته باشد، اما همه باغ ها تم سبک ندارند.
در حقیقت بسیاری از باغ های مسکونی سبک خاصی ندارند مگر اینکه با تکرار جزئیات معماری مانند مصالح، رنگ و شکل با خانه ادغام شوند.
با این حال همه باغ ها باید از تم فرم برای ایجاد فضاهای فعالیت هایشان استفاده کنند.
1- تم فرم برای طراحی landscape
در یک تم فرم، ساختمان و ظاهر فضاهای محوطه بستگی به شکل ظاهری خانه و
شکل مکان های حدفاصل خانه تا مرز زمین یا شکل مورد علاقه صاحب خانه نیز دارد.
تم فرم، شکل و ساختمان (طرح بندی) فضاها و ارتباط بین آن ها را مشخص میکند.
تم های رایج عبارتند از هندسی، مانند دایره، مربع و مستطیل؛ یا طبیعت گرا مانند نامنظم (با کناره ارگانیک) یا منحنی (خطوط پیچ در پیچ).
تم های فرم گاهی ترکیبی هستند؛یعنی می توان از شکل های هندسی برای مناظر
مصنوعی و از شکل های طبیعت گرا برای گیاهان استفاده کرد.
به عنوان نمونه حصارهای باغچه معمولا منحنی هستند در حالی که هارداسکیپ ها مربعی شکل اند.
2- تم های سبک طراحی landscape
تم های سبک معمولا به معماری مربوط می شوند و طراحی یک محوطه مسکونی را ساده می کنند زیرا مصالح و فرم کار در سطح وسیع از قبل تعیین شده اند.
امروزه بسیاری از تم های سبک، نسخه امروزی شده ی طرح های سنتی باغ هستند.
اساسا معماری منبع اصلی تم است، اما تم ها می توانند نشان دهنده یک زمان، فرهنگ، یک مکان یا یک احساس نیز باشند مانند وقار یا آرامش.
مزیت استفاده از تم های سبک سنتی، این است که مجموعه ای از شکل ها و عناصر داریم که از لحاظ تاریخی با هم خوب کار کرده اند و با گذشت زمان دوام آورده اند.
از آنجایی که سبک های معماری نوعا در دو دسته رسمی و غیر رسمی قرار می گیرند، تم های منظر نیز به رسمی یا غیر رسمی گرایش پیدا میکنند.
سبک های باغی و معماری رسمی که می توانند برای الهام گرفتن استفاده شوند عبارتند از: فرانسوی، اسپانیایی، ایتالیایی و خاورمیانه.
طرح های کمتر رسمی عبارتند از: آسیایی، انگلیسی و آمریکائی.
تم های سبک همچنین می توانند برای طرح کاشت گیاهان به کار بروند و ممکن است
شامل گیاهان مناطق گرمسیری، بیابان، چمنزار، مرداب، جنگل یا ساحلی شود.
تم ها ممکن است ساده باشند، مثل یک ترکیب رنگ یا استفاده از گیاهانی با خواص متفاوت _مانند گیاهانی که به طور مکرر در ترکیب هنری استفاده می شوند.
برای طراحی landscape ، فضاها را به وجود آورید و بین شان ارتباط برقرار کنید
حیاط بخش توسعه یافته ای از خانه است که فعالیت های متنوعی در آن انجام میشود.
حیاط می تواند به طور کلی به سه قسمت تقسیم شود:
عمومی (حیاط جلویی)
خصوصی(حیاط پشتی)
بخش خدمات (معمولا کناره محوطه).
موقعیت قسمت‌های فعال عمدتا بستگی به نوع مکان، اندازه فضای مورد نیاز، نوع فعالیت، و مجاورت مطلوب با فعالیت ها و سازه های دیگر دارد.
چند مثال از فضاهایی که شامل قسمت ورودی است که با عبور از آن شما و مهمان هایتان به خانه میرسید عبارتند از: محل سرگرمی/خوردن/پختن (پاسیو یا سکو)،
مکان بازی، قفس سگ، باغ مخفی/محل استراحت، باغ سبزیجات یا محل سرگرمی، یا محل زباله/کود/کار.
شاید مهم ترین مفهوم فضایی برای طراحی موفق باغ، ایجاد آلاچیق هایی با فضای باز در حیاط است.
این فضاها اغلب با استفاده از باغچه، چمنزار، درختان، گیاهان، دیوارهای باغ، طاق های ورودی، بالا پایین شدن سطح و سطوح سنگ فرش شده از مکان های دیگر تفکیک میشوند.
این مولفه ها برای محصور کردن و معلوم کردن فضاها استفاده می شوند و حس اتاق مانندی به آنها می دهند.
به منظور آسایش روانی، ایجاد فضاهای متناسب با روحیات انسان دارای اهمیت است،
زیرا بیشتر مردم ترجیح میدهند در مکان هایی باشند که احساس امنیت کنند تا اینکه در جایی باز و بدون حفاظ باشند.
تفکیک مناطق برای طراحی landscape
دیوار بیرونی خانه اغلب به عنوان اولین دیوار یا نقطه شروع یک آلاچیق عمل می کند.
موارد استفاده نامناسب باید تفکیک شوند و فعالیت های مرتبط مانند پخت و پز و ناهار خوردن باید نزدیک هم قرار داده شوند تا حیاط را محیطی کارآمدتر و لذت بخش تر کنند.
وقتی از هارد اسکیپ ها برای ایجاد فضاها استفاده می کنید، از مصالح ساخت مشابه خانه استفاده کنید تا پیوستگی بین خانه و باغ حفظ شود.
مسیر پیاده روی در منظر باید افراد را از طریق حیاط و سازه آماده شده عبور دهد.
آلاچیق ها به طور معمول توسط مسیرها، پله ها و پیاده روها یا ورودی هایی مانند گیت ها یا طاق ها به هم متصل می شوند که فرد را به کاوش و استفاده از کل حیاط ترغیب می کنند.
این مکان ها همچنین می توانند مولفه های بصری مانند بستر رود (خشک یا خیس)
باشند که از میان یا از کنار چندین فضا پیچ می خورد یا دیوار باغی باشد که از پاسیو شروع می شود، از چمن عبور می کند و به محل گیاه کاری ختم می شود.
استفاده از هارداسکیپ های مشابه و گیاهان تکراری، چشم را به دیدن اطراف باغ جذب میکند.
برای تاکید بر نقاط مهم مسیر می توان از گیاه کاری یا مولفه هایی که توجه را جلب میکند و به حرکت در مسیرخاص تشویق میکند، استفاده کرد.
حرکت در مسیر فرد را از یک مکان به مکان دیگر جابجا میکند و کاربر را قادر میسازد تجربه های متفاوتی داشته باشد.
در یک باغ خصوصی، منحنی ها و خمیدگی های مسیر باید تا حدی آنچه پیش رو قرار دارد را پنهان کنند.
این حس راز آمیزی به وجود می آورد که حس کاوش و کشف منظر را تقویت می کند.
کاربرد گیاهان در طراحی landscape را در نظر بگیرید
از دیدگاه طراحی، گیاهان سه کاربرد اصلی در طراحی landscape دارند:
گیاهان محیط خوش نمایی را بوجود می آورند و از نظر ساختمانی گیاهان، فضاها را سازماندهی و تعیین می کنند.
گیاهان مفید هستند زیرا می توانند با تغییر نور، دما و رطوبت محیط راحت تری برای کاربر ایجادکنند.
گیاهان همچنین می توانند برای کنترل صدا و بو و فراهم کردن خوردنی برای صاحب خانه و حیات وحش استفاده شوند.
به منظور آسایش روانی، گیاهان به عنوان موانع فیزیکی و ضمنی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت استفاده شده اند.
موانع فیزیکی باعث بسته شدن دید و دسترسی به فضا می شوند و عبارتند از فنس ها، دیوارها و پرچین های گیاهی.
موانع ضمنی مانند گیاهان کوتاه قد، دسترسی را محدود می کنند، اما دید را نه .
کاربردهای دیگر گیاهان عبارتند از پاکسازی هوا، جلوگیری از فرسایش و نابودشدن خاک، حفظ رطوبت و بازگشت مواد آلی به خاک.
به این دلایل، نوع گیاه مورد استفاده (مانند درختان، درختچه ها و پوشش گیاهی زمین) باید در مراحل اولیه برنامه ریزی انتخاب شود.
نوع گیاه بر اساس قابلیت کاربردی آن انتخاب می شود تا مقصود آینده آنها و فضای مورد نیازشان بتواند به طور همزمان در نظر گرفته شود.
برای کاربرد بهتر سازه، درختان و درختچه های بزرگ تا متوسط مهم ترین گیاهان منظر هستند، آنها بیشترین مشارکت را در میکرو اقلیم، شکل بندی فضا و بحران های امنیتی دارند.
اندازه، شکل و بافت (تراکم) سه ویژگی برجسته هستند که چگونگی استفاده از گیاه به منظور ایجاد میکرو اقلیم مطلوب تر و حیاط کاربردی تر، سازمان یافته و با انرژی کارآمدتر را تعیین می کنند.
بررسی بارزترین ضوابط و اصول محوطه‌سازی
حال که با بحث محوطه‌سازی آشنا شدید، نوبت به این می‌رسد که به بررسی بارزترین اصول و ضوابطی که در محوطه‌سازی به آن توجه میشود، بپردازیم. به‌عنوان‌مثال یکی از مهم‌ترین ضوابط محوطه سازی که مهندسین ساختمان به آن، توجه ویژه نشان میدهند، این است که حتماً باید بین المان‌های به‌کاررفته در طراحی فضای سبز، تعادل وجود داشته باشد.
این موضوع به این معنی است که مهندسین باید در فرایند بهره‌بردن از گروهی از المانها یا تنها یک المان، تعادل به خرج دهند و زیاده‌روی نکنند تا یک هارمونی و تعادل کلی در منظره پروژه مشخص شود و فضا برای بیننده دلپذیرتر شود. معمولاً مهندسین برای محوطه‌سازی فضاهای رسمی، از تعادل متقارن استفاده میکنند. اما برای طراحی محوطه‌های غیررسمی، اصولاً از المان‌های نامتقارن در فضا استفاده میشود.
یکی دیگر از مهم‌ترین اصول محوطه سازی که در پروسه طراحی محوطه به آن توجه میشود، این است که مهندسین باید یک نقطه تمرکز کانونی داشته باشند تا آن نقاط متمرکز، به‌صورت برجسته‌تر به نظر بیننده برسند. میتوان در قسمت نقطه کانونی محوطه، از المان خاصی استفاده کرد که در نگاه اول توجه بیننده را به خود جذب میکند. بدون شک رعایت زیبایی در پروژه‌های محوطه‌سازی، جزو مهم‌ترین ضوابط محوطه سازی به‌حساب می‌آید.
اکثر معماران طراحی منظر سعی میکنند تا در نهایت سادگی، زیبایی را به اجرا در آورند؛ چرا که هرچقدر پروژه سادگی خود را حفظ کند، المانها و عناصر زیبایی‌شناختی بیشتر خود را نشان میدهند. درصورتی‌که اگر فضا پر از المانها و نقاط جذاب باشد، بیننده در نگاه اول، هنگام مواجه شدن با پروژه کمی سردرگم میشود و ممکن است احساس گمگشتگی در فضا به آن دست دهد؛ در نتیجه مهندسان سعی میکنند تا حد ممکن، پروژه در عین زیبایی، سادگی خود را حفظ کند.
اصول طراحی محوطه عبارت است از:
انتخاب پوشش گیاهی
رعایت تناسب
توجه به نوع کاربری
تاکید بر عناصر شاخص
توجه به بودجه
توجه به سبک معماری
معرفی سبک‌های مختلف محوطه‌سازی
تا این قسمت از مقاله، با چیستی محوطه‌سازی و اصول و ضوابطی که در آن در نظر گرفته میشود، آشنا شدیم. حالا نوبت به این می‌رسد که شما با سبک‌های مختلفی که در ضوابط محوطه سازی وجود دارد، آشنا شوید. اصولاً سبک‌های موجود در محوطه‌سازی، بر اساس تأثیری که جغرافیا و فرهنگ‌ها بر روی جامعه می‌گذارد، تشکیل شده‌اند که هر یک از یکدیگر متمایز هستند و ویژگی‌های خاصی دارند.
اما در ادامه این مطلب قصد داریم به رایج‌ترین سبک‌هایی که در محوطه‌سازی آن را عملی میکنند، توجه کنیم. یکی از این سبک‌ها، سبک انگلیسی نام دارد که در این سبک، طراح معمولاً تمرکز زیادی بر روی رعایت تعادل و هارمونی بین المان‌های به‌کاررفته در معماری خانه و فضای بیرون میکند. معمولاً در این سبک از انواع گیاهان، به‌عنوان مهم‌ترین عنصر دکوراتیو در فضا استفاده میشود.
سبک فرانسوی نیز یکی دیگر از انواع سبک‌های طراحی محوطه سازی است که در این سبک، معمولاً طرح‌های هندسی و متقارن به چشم می‌خورد؛ در نتیجه غالباً از سبک فرانسوی، برای محوطه‌سازی مکان‌های رسمی و دولتی استفاده میشود و معمولاً از درخت و بوته‌های گیاهان، برای شکل‌دهی اشکال هندسی در فضا استفاده میکنند.
سبک ژاپنی نیز یکی دیگر از انواع سبک‌های موجود در طراحی محوطه است که این سبک، از فرهنگ اصیل ژاپن سرچشمه گرفته است و در آن نظم و هارمونی، حرف اول را می‌زند. در این نوع سبک از محوطه‌سازی، از پل، حوضچه و گیاهانی مانند بامبو و انواع المان‌های شاخص مانند مجسمه‌ها بهره میگیرند.
نکات مهم در طراحی و اجرای لند اسکیپ
فضای سبز
یکی از مهم ترین گامهای اصلی طراحی و اجرای فضای سبز ، آرایش گل و گیاهان در موقعیت مناسب و مطلوب خود به بهترین شکل ممکن است که حتما باید قبل از اجرا، در طرح مورد نظر مشخص و معلوم گردد.
گیاهانی که در فضای سبز مورد استفاده قرار میگیرند علاوه بر شرایط ارثی و ژنتیکی، تحت تاثیر شرایط اکولوژی محیط زیست نیز هستند
( اکولوژی یا به زبان فارسی بوم‌شناسی، بررسی دانش برهمکنش های میان جانداران و محیط زندگی آنها است)
برای انتخاب گیاهانی که در فضای سبز کاشته میشورد باید به موارد زیر دقت کرد:
• تغییرات درجه حرارت
• میانگین ، حداقل و حداکثر مطلق دما
• تغییرات میزان رطوبت نسبی هوا
• بارندگی ها
• تعداد روزهای ابری و آفتابی
• کوتاهی و بلندی روز و شب و دیگر پدیده های جوی
خاک
در اجرای لنداسکیپ برای هر یک از عناصری که به کار گرفته می شود ، به زیرسازی متفاوتی احتیاج داریم. استفاده از خاک مناسب ، می تواند نقش مهمی در رشد و نگهداری گیاهان داشته باشد .
مصالح ساختمانی
اینکه در اجرای لنداسکیپ و انتخاب مصالح مورد نیاز شناخت کافی داشته باشیم بسیار مهم است. اطلاع از مصالحی که به طور اختصاصی استفاده می شوند باعث افزایش کیفیت اجرای نهایی خواهد شد. در انتخاب مصالح علاوه بر زیبایی شناسی میبایست شرایط جوی و تاثیراتی که به مرور زمان بر شکل ظاهری مصالح میگذارند را در نظر گرفت .
المانها
استفاده از آلاچیق، آبنما، برکه، نهر، استخر، گل کاری، درخت کاری، رواق، باربیکیو و . . . از بخش های مهم محوطه سازی به شمار می روند.
آلاچیق در محوطه سازی
در فضای باز به هر نوع سرپناهی آلاچیق گفته می شود و در تمامی فصل های سال کاربرد دارند و محیط گرمی را برای دورهم بودن خانواده و دوستان فراهم میکند.
در محوطه سازی انواع و اقسام آلاچیق ها با توجه به کاربرد های متفاوتی که دارند اجرا می شود.
آبنما در محوطه سازی
یکی از المان هایی که برای محوطه سازی (لند اسکیپ) مورد استقبال بسیاری قرار گرفته، آبنما است. آبنما با مصالح مختلف و متنوعی ساخته می شود. در ساخت آبنما مواردی چون نحوه ریزش آب، مقدار صدایی که در فضا تولید میکند، نور پردازی ، ایزولاسیون و سهولت نگهداری، بسیار اهمیت دارد.
برکه در محوطه سازی
فضایی که آب در آن بدون جریان و در فضایی بسته قرار گیرد را برکه می گویند.برای القای حس آرامش در فضا ، از المان برکه در محوطه سازی (لند اسکیپ) استفاده می کنیم. برکه ها علاوه بر منظره زیبایی که در محوطه ایجاد می کنند ، منبع مفیدی جهت ذخیره سازی آب فضای سبز خواهند بود.
آبیاری فضای سبز را میتوان از آبی که در برکه ذخیره شده تامین کرد. برای زیبایی هر چه تمام تر برکه می توانیم از گیاهان آبزی مثل نیلوفر آبی و لویی و … که در آب های راکد رشد می کنند استفاده کنیم.
ساخت استخر در محوطه سازی
یکی از تخصصی ترین عناصر در محوطه سازی ، ساخت استخر است. توجه داشته باشید ساخت استخرها به دلیل چالش هایی که در زمینه آب بندی ، تصفیه و نگهداری دارند بسیار تخصصی است.
کف سازی
کفسازی جزیی از بخش سخت محوطه سازی است که می تواند نقش مهمی در راهنمایی استفاده کنندگان، تقسیم فضا، زیبایی، سازه فضایی، القای حسی خاص و … در محوطه سازی داشته باشد.
انتخاب مصالح مناسب برای کف سازی ، نه تنها از نظر زیبایی بلکه از لحاظ راحتی در هنگام راه رفتن بر روی آن، از نکات مهمی است که باید به آن توجه داشته باشید.
زیرا کف، مکانی است که رفت و آمد به میزان زیادی بر روی آن صورت می گیرد، استحکام آن بسیار مهم می باشد.
نورپردازی
کلیه نقاطی مهم در فضای سبز نظیر درب ورودی، حیاط جلویی استخر برکه ها، آبشارها، فواره ها، مجسمه ها، درختان و کلیه وسایل زینتی میبایست امکانات لازم برای روشنایی را داشته باشد تا زیبایی واقعی را به نمایش بگذارند. نورپردازی از نکات مهمی است که نه تنها در دکوراسیون داخلی بلکه در محوطه سازی نیز باید به آن توجه داشت.
تاسیسات مکانیکی
تاسیسات مکانیکی در محوطه سازی شامل آبرسانی، تاسیسات آبیاری اتومات، تاسیسات استخر و تاسیسات آبنما ، بخشی از علم تاسیسات است .
در انتخاب مصالح مناسب میبایست شرایط آب و هوایی منطقه را هم مد نظر قرار داد. استفاده از مصالح مناسب محوطه سازی (لند اسکیپ) برای حفظ امنیت، زیبایی، استحکام بسیار اهمیت دارد.
اصول طراحی منظر، یعنی تناسب، نظم، تکرار و وحدت، مفاهیم اساسی ترکیب بندی هستند که متخصصان برای طراحی انواع فضاهای باز از آنها استفاده می کنند. خانه‌ها، پارک‌ها، زمین‌های گلف، مشاغل و سازمان‌های بی‌شمار دیگری از کاربرد هنری و عملی این اصول استفاده می کنند. شما هم می توانید این قواعد را یاد گرفته و از آنها استفاده کنید.
مفاهیم اصلی در طراحی لنداسکیپ
هارمونی و هماهنگی
تعادل
ریتم و خط
تناسب قسمت‌ها یا بخش‌های مختلف
انتقال
1- هارمونی یا هماهنگی
هماهنگی یا هارمونی یا وحدت، مربوط به تصویر کلی یک چشم انداز است. وحدت، زمانی حاصل شده است که بیننده احساس کند همه عناصر جداگانه یک منظره، در کنار هم قرار میگیرند تا یک موضوع منسجم را تشکیل دهند. وحدت با پیاده سازی مداوم یک طرح منظره از طریق کاشت انبوه یا تکرار حاصل می شود.
2- تعادل
هر آنچه در یک طرح قرار می‌گیرد، وزن بصری خاصی را با خود به همراه خواهد داشت. تعادل اصطلاحی برای مقایسه بین دو بخش از منظره یک لنداسکیپ است.
3- تأثیر خط در طراحی و اجرای لنداسکیپ
طرح کلی اشکال توسط خطوط تعیین میشود. خطوط منحنی حس ملایمت ایجاد میکنند. در حالی که خطوط دندانه‌دار و خطوط عمودی حس تنش و انرژی ایجاد میکنند. قانون مرز مشخص بین فضاها را رعایت کنید و خطوط سازمان دهنده را دنبال کنید.
4- تناسب
در حالی که برای ایجاد وحدت و هارمونی بین عناصر یک مجموعه تلاش می‌کنید، فراموش نکنید که همه چیز را متناسب نگه دارید. تناسب، حس یا الزامی است که اندازه اجزای هر عنصر یا گروه‌های اجزای موجود در یک منظره به طور هماهنگ در کل منظره قرار می‌گیرد. به کارگیری اصول و نکات طلایی می‌تواند باعث ایجاد تعادل و نظم خاصی در تناسب میان اجزا گردد. جهت دستیابی به یک تناسب ایده‌آل میان اجزای یک لنداسکیپ، استفاده از فرمولِ a/b= b/a+b بسیار کارآمد است. بر اساس این فرمول، نسبت قسمت کوچک به قسمت بزرگ برابر است با نسبت قسمت بزرگ به مجموع دو قسمت.
5- انتقال
یکی از راه‌های دستیابی به تناسب، استفاده مناسب از انتقال است که به اندازه اجزای مربوطه اعمال میشود. لنداسکیپی که نتواند نسبت خوبی بین موارد مذکور را ارائه دهد، فضایی است که با انتقال ناگهانی روبرو میشود. انتقال، تغییر تدریجی است که با دستکاری عناصر اصلی طراحی رنگ، مقیاس، خط، فرم و بافت حاصل میشود. در تلاش برای دستیابی به یک اثر خاص، از انتقال ناگهانی خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر هنگام رفتن از قسمتی از حیاط به قسمت دیگر، رنگ گل‌ها تکرار شود، یک احساس انسجام کلی ایجاد میکند و حسّ آرامش را به شما انتقال می‌دهد.
۱۰ نکته مهم در طراحی landscape
در طول پروژه طراحی landscape ده مورد مهم وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد:
سایت تان را بشناید تا بتوانید محل گیاهکاری و فعالیتتان را انتخاب کنید
با توجه به آنچه میخواهید و نیاز دارید، کاربر را به خاطر داشته باشید
از تم فرم یا سبک برای کمک به تعیین اشکال و سازماندهی فضا استفاده کنید
فضاها را ضمن تعیین محل های فعالیت و ارتباط عناصر به وجود آورید و بین شان ارتباط برقرار کنید
کاربرد گیاهان را برای هر دو منظور محیط و کاربر در نظر داشته باشید
با استفاده از تکنیک های انبوه سازی و لایه بندی، گیاهان را سازماندهی کنید
نقاط مهم مانند مکان های رفت و آمد و نقاط مرکزی را برجسته سازی کنید
به جزئیات مصالح، رنگ ها و بافت های سطحی توجه داشته باشید
برای رشد و نگهداری گیاهان زمان مناسب را در نظر بگیرید
با استفاده از شیوه های طراحی پایدار از منابعتان محافظت کنید
برای طراحی landscape ، سایتتان را به خوبی بشناسید
نوع خاک
برای اینکه بتوانید شرایط محیطی برای رشد گیاه را مشخص کنید و بهترین استفاده از سایت را داشته باشید، فهرست کامل و تحلیل مکان دارای اهمیت است.
نوع خاک، عوارض طبیعی زمین و آب و هوای منطقه ای از مسائل بحرانی هستند.
نوع خاک مشخص کننده مواد مغذی و رطوبت موجود در گیاهان است.
بهتر است همیشه از گیاهانی استفاده کنید که در خاک موجود رشد خوبی داشته اند.
گرچه خاک ترمیم پذیر است اما ترمیم غالبا هزینه بردار و در بیشتر مواقع بی فایده است.
پوشش گیاهی می تواند سرنخ هایی برای تعیین نوع خاک فراهم کند.
در محلی که گیاهان بهتر رشد کرده اند، به شرایط خاک توجه کنید و از گیاهانی با شرایط رشد مشابه استفاده کنید.
توجه ویژه به مکان هایی داشته باشید که گیاهان به خوبی رشد نمی کنند و هنگام انتخاب گیاهان جدید آن را در نظر داشته باشید.
همچنین عوارض طبیعی زمین و زه کشی باید مورد توجه قرار گیرد ضمن اینکه تمامی مشکلات زه کشی در طرح پیشنهادی ما اصلاح شده است.
یک طرح خوب به گونه ای است که آب از خانه خارج می شود و به قسمت های دیگر محوطه تغییر مسیر می دهد.
نقش اقلیم در طراحی landscape
بحران های آب و هوا با دما آغاز می شود: گیاهان باید بتوانند در میانگین بالا و از آن مهمتر در میانگین پایین دمای یک منطقه زنده بمانند.
برای شروع انتخاب گیاهان مناسب منطقه تان، از نقشه منطقه ای توان تحمل گیاهان استفاده کنید، اما به یاد داشته باشید میکرو اقلیم ها نیز در محیط شما می توانند جایگزین هایی ارائه دهند: الگوهای سایه/ آفتاب، میزان و طول مدت قرار گرفتن در معرض آفتاب یا سایه ، ایجاد میکرو اقلیم ها (گاهی اوقات میکرو زیستگاه هم گفته می شود).
ثبت شرایط محیط و پوشش گیاهی موجود بر روی یک نقشه مبنا، موقعیت میکرو اقلیم در محیط را معلوم خواهد کرد.
گیاهان معمولا در یک یا دو دسته از چهار دسته ی میکرو اقلیم قرار می گیرند_آفتاب کامل، سایه جزئی، سایه و سایه عمیق.
این امر مهم را به خاطر داشته باشید که الگوهای آفتاب/ سایه با فصل ها و در طول زمان با رشد درختان تغییر می کنند.
شما باید هنگام فهرست کردن موجودی های محل، همه شرایط موجود را دقیق بر روی نقشه مبنایی یادداشت کنید .
صنایعی مانند خطوط برق، مخازن فاضلاب، صنایع زیرزمینی و سقف های شیروانی محل گیاه را تعیین میکنند.
از نقشه ملکتان که نقشه بردار تهیه کرده است برای فهمیدن مرزها و موقعیت خانه استفاده کنید.
ساختارهای دیگر و هارداسکیپ هایی مانند پاسیو، ورودی اتومبیل یا پیاده رو را اندازه بگیرید و بر روی نقشه یادداشت کنید.
اگر نقشه ندارید حتما یک نقشه بردار استخدام کنید؛ تعیین موقعیت مرزها به صورت حدسی می تواند شما را دچار اشتباهی پرهزینه کند.
تم فرم و یا سبک برای طراحی landscape
تم های مختلف طراحی landscape وجود دارد.
از ساده تا پیچیده. اما بهتر است یک تم انتخاب کنید تا به انتخابتان درمورد گیاه و مصالح جهت دهد.
به تم به عنوان الهام بخش باغتان فکر کنید.
بسیاری از مردم، مجلات و کتاب های باغبانی را برای جستجوی ایده مفید می دانند.
این شروع خوبی است، اما آگاه باشید که باغ های درون عکس ها بخاطر این فوق العاده ای بودن انتخاب شده اند.
با دید منتقدانه به عکس ها نگاه کنید تا بتوانید ایده های متناسب با میزان اشتیاق، بودجه و مکان خود را جمع آوری کنید.
قبل از انتخاب تم، حتما به مناظر اطراف زمینتان نگاهی بیندازید.
تصمیم بگیرید که آیا میخواهید حیاط خود را باز بگذارید؟ ببندید؟ یا کمی از هر دو؟
به عبارت دیگر آیا میخواهید که باغ فضای اطرافتان را محصور کند و بیشتر با خانه مرتبط باشد یا می خواهید باز باشد و با بیرون در ارتباط باشد؟
این به شما ایده اولیه ای برای فکر کردن درباره تم خواهد داد.
باید مراقب باشید که تم های مناسب برای محوطه خود را با توجه به معماری، نوع محله،عوارض طبیعی زمین و منظرهای منطقه ای انتخاب کنید.
این امر «حس فضا» نامیده میشود که به معنی سازگاری تم با محیط اطراف است.
دو نوع تم فرم و سبک برای طراحی landscape وجود دارد.
هرباغی باید یک تم فرم داشته باشد، اما همه باغ ها تم سبک ندارند.
در حقیقت بسیاری از باغ های مسکونی سبک خاصی ندارند مگر اینکه با تکرار جزئیات معماری مانند مصالح، رنگ و شکل با خانه ادغام شوند.
با این حال همه باغ ها باید از تم فرم برای ایجاد فضاهای فعالیت هایشان استفاده کنند.
1- تم فرم برای طراحی landscape
در یک تم فرم، ساختمان و ظاهر فضاهای محوطه بستگی به شکل ظاهری خانه و
شکل مکان های حدفاصل خانه تا مرز زمین یا شکل مورد علاقه صاحب خانه نیز دارد.
تم فرم، شکل و ساختمان (طرح بندی) فضاها و ارتباط بین آن ها را مشخص میکند.
تم های رایج عبارتند از هندسی، مانند دایره، مربع و مستطیل؛ یا طبیعت گرا مانند نامنظم (با کناره ارگانیک) یا منحنی (خطوط پیچ در پیچ).
تم های فرم گاهی ترکیبی هستند؛یعنی می توان از شکل های هندسی برای مناظر
مصنوعی و از شکل های طبیعت گرا برای گیاهان استفاده کرد.
به عنوان نمونه حصارهای باغچه معمولا منحنی هستند در حالی که هارداسکیپ ها مربعی شکل اند.
2- تم های سبک طراحی landscape
تم های سبک معمولا به معماری مربوط می شوند و طراحی یک محوطه مسکونی را ساده می کنند زیرا مصالح و فرم کار در سطح وسیع از قبل تعیین شده اند.
امروزه بسیاری از تم های سبک، نسخه امروزی شده ی طرح های سنتی باغ هستند.
اساسا معماری منبع اصلی تم است، اما تم ها می توانند نشان دهنده یک زمان، فرهنگ، یک مکان یا یک احساس نیز باشند مانند وقار یا آرامش.
مزیت استفاده از تم های سبک سنتی، این است که مجموعه ای از شکل ها و عناصر داریم که از لحاظ تاریخی با هم خوب کار کرده اند و با گذشت زمان دوام آورده اند.
از آنجایی که سبک های معماری نوعا در دو دسته رسمی و غیر رسمی قرار می گیرند، تم های منظر نیز به رسمی یا غیر رسمی گرایش پیدا میکنند.
سبک های باغی و معماری رسمی که می توانند برای الهام گرفتن استفاده شوند عبارتند از: فرانسوی، اسپانیایی، ایتالیایی و خاورمیانه.
طرح های کمتر رسمی عبارتند از: آسیایی، انگلیسی و آمریکائی.
تم های سبک همچنین می توانند برای طرح کاشت گیاهان به کار بروند و ممکن است
شامل گیاهان مناطق گرمسیری، بیابان، چمنزار، مرداب، جنگل یا ساحلی شود.
تم ها ممکن است ساده باشند، مثل یک ترکیب رنگ یا استفاده از گیاهانی با خواص متفاوت _مانند گیاهانی که به طور مکرر در ترکیب هنری استفاده می شوند.
برای طراحی landscape ، فضاها را به وجود آورید و بین شان ارتباط برقرار کنید
حیاط بخش توسعه یافته ای از خانه است که فعالیت های متنوعی در آن انجام میشود.
حیاط می تواند به طور کلی به سه قسمت تقسیم شود:
عمومی (حیاط جلویی)
خصوصی(حیاط پشتی)
بخش خدمات (معمولا کناره محوطه).
موقعیت قسمت‌های فعال عمدتا بستگی به نوع مکان، اندازه فضای مورد نیاز، نوع فعالیت، و مجاورت مطلوب با فعالیت ها و سازه های دیگر دارد.
چند مثال از فضاهایی که شامل قسمت ورودی است که با عبور از آن شما و مهمان هایتان به خانه میرسید عبارتند از: محل سرگرمی/خوردن/پختن (پاسیو یا سکو)،
مکان بازی، قفس سگ، باغ مخفی/محل استراحت، باغ سبزیجات یا محل سرگرمی، یا محل زباله/کود/کار.
شاید مهم ترین مفهوم فضایی برای طراحی موفق باغ، ایجاد آلاچیق هایی با فضای باز در حیاط است.
این فضاها اغلب با استفاده از باغچه، چمنزار، درختان، گیاهان، دیوارهای باغ، طاق های ورودی، بالا پایین شدن سطح و سطوح سنگ فرش شده از مکان های دیگر تفکیک میشوند.
این مولفه ها برای محصور کردن و معلوم کردن فضاها استفاده می شوند و حس اتاق مانندی به آنها می دهند.
به منظور آسایش روانی، ایجاد فضاهای متناسب با روحیات انسان دارای اهمیت است،
زیرا بیشتر مردم ترجیح میدهند در مکان هایی باشند که احساس امنیت کنند تا اینکه در جایی باز و بدون حفاظ باشند.
تفکیک مناطق برای طراحی landscape
دیوار بیرونی خانه اغلب به عنوان اولین دیوار یا نقطه شروع یک آلاچیق عمل می کند.
موارد استفاده نامناسب باید تفکیک شوند و فعالیت های مرتبط مانند پخت و پز و ناهار خوردن باید نزدیک هم قرار داده شوند تا حیاط را محیطی کارآمدتر و لذت بخش تر کنند.
وقتی از هارد اسکیپ ها برای ایجاد فضاها استفاده می کنید، از مصالح ساخت مشابه خانه استفاده کنید تا پیوستگی بین خانه و باغ حفظ شود.
مسیر پیاده روی در منظر باید افراد را از طریق حیاط و سازه آماده شده عبور دهد.
آلاچیق ها به طور معمول توسط مسیرها، پله ها و پیاده روها یا ورودی هایی مانند گیت ها یا طاق ها به هم متصل می شوند که فرد را به کاوش و استفاده از کل حیاط ترغیب می کنند.
این مکان ها همچنین می توانند مولفه های بصری مانند بستر رود (خشک یا خیس)
باشند که از میان یا از کنار چندین فضا پیچ می خورد یا دیوار باغی باشد که از پاسیو شروع می شود، از چمن عبور می کند و به محل گیاه کاری ختم می شود.
استفاده از هارداسکیپ های مشابه و گیاهان تکراری، چشم را به دیدن اطراف باغ جذب میکند.
برای تاکید بر نقاط مهم مسیر می توان از گیاه کاری یا مولفه هایی که توجه را جلب میکند و به حرکت در مسیرخاص تشویق میکند، استفاده کرد.
حرکت در مسیر فرد را از یک مکان به مکان دیگر جابجا میکند و کاربر را قادر میسازد تجربه های متفاوتی داشته باشد.
در یک باغ خصوصی، منحنی ها و خمیدگی های مسیر باید تا حدی آنچه پیش رو قرار دارد را پنهان کنند.
این حس راز آمیزی به وجود می آورد که حس کاوش و کشف منظر را تقویت می کند.
کاربرد گیاهان در طراحی landscape را در نظر بگیرید
از دیدگاه طراحی، گیاهان سه کاربرد اصلی در طراحی landscape دارند:
گیاهان محیط خوش نمایی را بوجود می آورند و از نظر ساختمانی گیاهان، فضاها را سازماندهی و تعیین می کنند.
گیاهان مفید هستند زیرا می توانند با تغییر نور، دما و رطوبت محیط راحت تری برای کاربر ایجادکنند.
گیاهان همچنین می توانند برای کنترل صدا و بو و فراهم کردن خوردنی برای صاحب خانه و حیات وحش استفاده شوند.
به منظور آسایش روانی، گیاهان به عنوان موانع فیزیکی و ضمنی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت استفاده شده اند.
موانع فیزیکی باعث بسته شدن دید و دسترسی به فضا می شوند و عبارتند از فنس ها، دیوارها و پرچین های گیاهی.
موانع ضمنی مانند گیاهان کوتاه قد، دسترسی را محدود می کنند، اما دید را نه .
کاربردهای دیگر گیاهان عبارتند از پاکسازی هوا، جلوگیری از فرسایش و نابودشدن خاک، حفظ رطوبت و بازگشت مواد آلی به خاک.
به این دلایل، نوع گیاه مورد استفاده (مانند درختان، درختچه ها و پوشش گیاهی زمین) باید در مراحل اولیه برنامه ریزی انتخاب شود.
نوع گیاه بر اساس قابلیت کاربردی آن انتخاب می شود تا مقصود آینده آنها و فضای مورد نیازشان بتواند به طور همزمان در نظر گرفته شود.
برای کاربرد بهتر سازه، درختان و درختچه های بزرگ تا متوسط مهم ترین گیاهان منظر هستند، آنها بیشترین مشارکت را در میکرو اقلیم، شکل بندی فضا و بحران های امنیتی دارند.
اندازه، شکل و بافت (تراکم) سه ویژگی برجسته هستند که چگونگی استفاده از گیاه به منظور ایجاد میکرو اقلیم مطلوب تر و حیاط کاربردی تر، سازمان یافته و با انرژی کارآمدتر را تعیین می کنند.
بررسی بارزترین ضوابط و اصول محوطه‌سازی
حال که با بحث محوطه‌سازی آشنا شدید، نوبت به این می‌رسد که به بررسی بارزترین اصول و ضوابطی که در محوطه‌سازی به آن توجه میشود، بپردازیم. به‌عنوان‌مثال یکی از مهم‌ترین ضوابط محوطه سازی که مهندسین ساختمان به آن، توجه ویژه نشان میدهند، این است که حتماً باید بین المان‌های به‌کاررفته در طراحی فضای سبز، تعادل وجود داشته باشد.
این موضوع به این معنی است که مهندسین باید در فرایند بهره‌بردن از گروهی از المانها یا تنها یک المان، تعادل به خرج دهند و زیاده‌روی نکنند تا یک هارمونی و تعادل کلی در منظره پروژه مشخص شود و فضا برای بیننده دلپذیرتر شود. معمولاً مهندسین برای محوطه‌سازی فضاهای رسمی، از تعادل متقارن استفاده میکنند. اما برای طراحی محوطه‌های غیررسمی، اصولاً از المان‌های نامتقارن در فضا استفاده میشود.
یکی دیگر از مهم‌ترین اصول محوطه سازی که در پروسه طراحی محوطه به آن توجه میشود، این است که مهندسین باید یک نقطه تمرکز کانونی داشته باشند تا آن نقاط متمرکز، به‌صورت برجسته‌تر به نظر بیننده برسند. میتوان در قسمت نقطه کانونی محوطه، از المان خاصی استفاده کرد که در نگاه اول توجه بیننده را به خود جذب میکند. بدون شک رعایت زیبایی در پروژه‌های محوطه‌سازی، جزو مهم‌ترین ضوابط محوطه سازی به‌حساب می‌آید.
اکثر معماران طراحی منظر سعی میکنند تا در نهایت سادگی، زیبایی را به اجرا در آورند؛ چرا که هرچقدر پروژه سادگی خود را حفظ کند، المانها و عناصر زیبایی‌شناختی بیشتر خود را نشان میدهند. درصورتی‌که اگر فضا پر از المانها و نقاط جذاب باشد، بیننده در نگاه اول، هنگام مواجه شدن با پروژه کمی سردرگم میشود و ممکن است احساس گمگشتگی در فضا به آن دست دهد؛ در نتیجه مهندسان سعی میکنند تا حد ممکن، پروژه در عین زیبایی، سادگی خود را حفظ کند.
اصول طراحی محوطه عبارت است از:
انتخاب پوشش گیاهی
رعایت تناسب
توجه به نوع کاربری
تاکید بر عناصر شاخص
توجه به بودجه
توجه به سبک معماری
معرفی سبک‌های مختلف محوطه‌سازی
تا این قسمت از مقاله، با چیستی محوطه‌سازی و اصول و ضوابطی که در آن در نظر گرفته میشود، آشنا شدیم. حالا نوبت به این می‌رسد که شما با سبک‌های مختلفی که در ضوابط محوطه سازی وجود دارد، آشنا شوید. اصولاً سبک‌های موجود در محوطه‌سازی، بر اساس تأثیری که جغرافیا و فرهنگ‌ها بر روی جامعه می‌گذارد، تشکیل شده‌اند که هر یک از یکدیگر متمایز هستند و ویژگی‌های خاصی دارند.
اما در ادامه این مطلب قصد داریم به رایج‌ترین سبک‌هایی که در محوطه‌سازی آن را عملی میکنند، توجه کنیم. یکی از این سبک‌ها، سبک انگلیسی نام دارد که در این سبک، طراح معمولاً تمرکز زیادی بر روی رعایت تعادل و هارمونی بین المان‌های به‌کاررفته در معماری خانه و فضای بیرون میکند. معمولاً در این سبک از انواع گیاهان، به‌عنوان مهم‌ترین عنصر دکوراتیو در فضا استفاده میشود.
سبک فرانسوی نیز یکی دیگر از انواع سبک‌های طراحی محوطه سازی است که در این سبک، معمولاً طرح‌های هندسی و متقارن به چشم می‌خورد؛ در نتیجه غالباً از سبک فرانسوی، برای محوطه‌سازی مکان‌های رسمی و دولتی استفاده میشود و معمولاً از درخت و بوته‌های گیاهان، برای شکل‌دهی اشکال هندسی در فضا استفاده میکنند.
سبک ژاپنی نیز یکی دیگر از انواع سبک‌های موجود در طراحی محوطه است که این سبک، از فرهنگ اصیل ژاپن سرچشمه گرفته است و در آن نظم و هارمونی، حرف اول را می‌زند. در این نوع سبک از محوطه‌سازی، از پل، حوضچه و گیاهانی مانند بامبو و انواع المان‌های شاخص مانند مجسمه‌ها بهره میگیرند.
نکات مهم در طراحی و اجرای لند اسکیپ
فضای سبز
یکی از مهم ترین گامهای اصلی طراحی و اجرای فضای سبز ، آرایش گل و گیاهان در موقعیت مناسب و مطلوب خود به بهترین شکل ممکن است که حتما باید قبل از اجرا، در طرح مورد نظر مشخص و معلوم گردد.
گیاهانی که در فضای سبز مورد استفاده قرار میگیرند علاوه بر شرایط ارثی و ژنتیکی، تحت تاثیر شرایط اکولوژی محیط زیست نیز هستند
( اکولوژی یا به زبان فارسی بوم‌شناسی، بررسی دانش برهمکنش های میان جانداران و محیط زندگی آنها است)
برای انتخاب گیاهانی که در فضای سبز کاشته میشورد باید به موارد زیر دقت کرد:
• تغییرات درجه حرارت
• میانگین ، حداقل و حداکثر مطلق دما
• تغییرات میزان رطوبت نسبی هوا
• بارندگی ها
• تعداد روزهای ابری و آفتابی
• کوتاهی و بلندی روز و شب و دیگر پدیده های جوی
خاک
در اجرای لنداسکیپ برای هر یک از عناصری که به کار گرفته می شود ، به زیرسازی متفاوتی احتیاج داریم. استفاده از خاک مناسب ، می تواند نقش مهمی در رشد و نگهداری گیاهان داشته باشد .
مصالح ساختمانی
اینکه در اجرای لنداسکیپ و انتخاب مصالح مورد نیاز شناخت کافی داشته باشیم بسیار مهم است. اطلاع از مصالحی که به طور اختصاصی استفاده می شوند باعث افزایش کیفیت اجرای نهایی خواهد شد. در انتخاب مصالح علاوه بر زیبایی شناسی میبایست شرایط جوی و تاثیراتی که به مرور زمان بر شکل ظاهری مصالح میگذارند را در نظر گرفت .
المانها
استفاده از آلاچیق، آبنما، برکه، نهر، استخر، گل کاری، درخت کاری، رواق، باربیکیو و . . . از بخش های مهم محوطه سازی به شمار می روند.
آلاچیق در محوطه سازی
در فضای باز به هر نوع سرپناهی آلاچیق گفته می شود و در تمامی فصل های سال کاربرد دارند و محیط گرمی را برای دورهم بودن خانواده و دوستان فراهم میکند.
در محوطه سازی انواع و اقسام آلاچیق ها با توجه به کاربرد های متفاوتی که دارند اجرا می شود.
آبنما در محوطه سازی
یکی از المان هایی که برای محوطه سازی (لند اسکیپ) مورد استقبال بسیاری قرار گرفته، آبنما است. آبنما با مصالح مختلف و متنوعی ساخته می شود. در ساخت آبنما مواردی چون نحوه ریزش آب، مقدار صدایی که در فضا تولید میکند، نور پردازی ، ایزولاسیون و سهولت نگهداری، بسیار اهمیت دارد.
برکه در محوطه سازی
فضایی که آب در آن بدون جریان و در فضایی بسته قرار گیرد را برکه می گویند.برای القای حس آرامش در فضا ، از المان برکه در محوطه سازی (لند اسکیپ) استفاده می کنیم. برکه ها علاوه بر منظره زیبایی که در محوطه ایجاد می کنند ، منبع مفیدی جهت ذخیره سازی آب فضای سبز خواهند بود.
آبیاری فضای سبز را میتوان از آبی که در برکه ذخیره شده تامین کرد. برای زیبایی هر چه تمام تر برکه می توانیم از گیاهان آبزی مثل نیلوفر آبی و لویی و … که در آب های راکد رشد می کنند استفاده کنیم.
ساخت استخر در محوطه سازی
یکی از تخصصی ترین عناصر در محوطه سازی ، ساخت استخر است. توجه داشته باشید ساخت استخرها به دلیل چالش هایی که در زمینه آب بندی ، تصفیه و نگهداری دارند بسیار تخصصی است.
کف سازی
کفسازی جزیی از بخش سخت محوطه سازی است که می تواند نقش مهمی در راهنمایی استفاده کنندگان، تقسیم فضا، زیبایی، سازه فضایی، القای حسی خاص و … در محوطه سازی داشته باشد.
انتخاب مصالح مناسب برای کف سازی ، نه تنها از نظر زیبایی بلکه از لحاظ راحتی در هنگام راه رفتن بر روی آن، از نکات مهمی است که باید به آن توجه داشته باشید.
زیرا کف، مکانی است که رفت و آمد به میزان زیادی بر روی آن صورت می گیرد، استحکام آن بسیار مهم می باشد.
نورپردازی
کلیه نقاطی مهم در فضای سبز نظیر درب ورودی، حیاط جلویی استخر برکه ها، آبشارها، فواره ها، مجسمه ها، درختان و کلیه وسایل زینتی میبایست امکانات لازم برای روشنایی را داشته باشد تا زیبایی واقعی را به نمایش بگذارند. نورپردازی از نکات مهمی است که نه تنها در دکوراسیون داخلی بلکه در محوطه سازی نیز باید به آن توجه داشت.
تاسیسات مکانیکی
تاسیسات مکانیکی در محوطه سازی شامل آبرسانی، تاسیسات آبیاری اتومات، تاسیسات استخر و تاسیسات آبنما ، بخشی از علم تاسیسات است .
در انتخاب مصالح مناسب میبایست شرایط آب و هوایی منطقه را هم مد نظر قرار داد. استفاده از مصالح مناسب محوطه سازی (لند اسکیپ) برای حفظ امنیت، زیبایی، استحکام بسیار اهمیت دارد.
